Władza suwerenna i Suwerenność ludu: Różnica pomiędzy stronami

Z Zawodowy Polak
(Różnica między stronami)
Nie podano opisu zmian
 
(Utworzono nową stronę "'''Suwerenność ludu''' lub '''suwerenność narodu''' – doktryna, zgodnie z którą lud, rozumiany jako polityczna wspólnota obywateli (obywatelstwo), jest…")
 
Linia 1: Linia 1:
'''Władza suwerenna''' – władza zwierzchnia w kraju (na obszarze [[Państwo|państwa]]), niezależna od jakiejkolwiek władzy zewnętrznej a należy, należała i należeć będzie do Narodu.  
'''Suwerenność ludu''' lub '''suwerenność narodu''' – doktryna, zgodnie z którą [[lud]], rozumiany jako polityczna wspólnota obywateli ([[obywatelstwo]]), jest [[suweren (społeczeństwo)|suwerenem]] w [[państwo|państwie]] i od niego wywodzi się [[legitymizacja]] [[władza|władzy]]. Zasada suwerenności ludu jest jedną z podstawowych zasad [[Demokracja|ustroju demokratycznego]].


W ustroju [[demokracja|demokratycznym]] władza państwa suwerennego nie podlega żadnej innej władzy poza narodem – ogółem [[Obywatelstwo|obywateli]].
Doktryna suwerenności ludu ukształtowała się w opozycji do idei [[legitymizm|legitymistycznych]] wywodzących władzę od [[Bóg|Boga]] ([[boskie prawo królów]]). Spór o uzasadnienie i pochodzenie władzy był jedną z zasadniczych kwestii europejskiej, nowożytnej filozofii politycznej.
W [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej#Zasada zwierzchności narodu (art. 4 Konstytucji)|art. 4 Konstytucji RP]] zapisano m.in. że  naród jako podmiot władzy suwerennej stanowią „wszyscy obywatele Rzeczypospolitej” niezależnie od ich przynależności [[Etniczność|etnicznej]], pozycji społecznej, wykształcenia, statusu majątkowego, wyznawanej religii, czy reprezentowanego światopoglądu (pojęcie narodu nie jest użyte w znaczeniu etnicznym (por. [[naród]]), lecz filozoficzno-społecznym, obejmującym „wszystkich obywateli Rzeczypospolitej”; demokracja uniwersalna). Swoją wolę naród jako suweren może wyrażać za pośrednictwem swoich przedstawicieli lub bezpośrednio.


[[Państwo]] zachowuje suwerenność wewnętrzną, jeśli jego instytucje są niezależne w podejmowaniu decyzji od innych organizacji działających na jego terytorium. Suwerenność zewnętrzna oznacza, że państwo może dobrowolnie nawiązywać równorzędne stosunki z innymi państwami, być członkiem swobodnie wybranych organizacji międzynarodowych.
Sposób sprawowania suwerenności przez lud jest przedmiotem sporu [[teoria polityki|teoretyków]] i [[filozofia polityczna|filozofów politycznych]].


* [[Suwerenność ludu]]
Przyjęcie zasady suwerenności ludu niekoniecznie musi się też wiązać z [[demokratyzacja|demokratyzacją]]. [[Thomas Hobbes]] wskazywał, że chociaż władza wywodzi się od ludu, to zawsze musi być sprawowana przez reprezentantów. Reprezentowane jednostki nie mają wpływu na politykę i poza skrajnymi przypadkami nie mogą się jej sprzeciwiać. Ta idea ''absolutnej reprezentacji'' mogła więc stanowić podstawę legitymizacji [[monarchia|monarchii]] czy [[Autorytaryzm (ustrój)|władzy autorytarnej]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Canovan| imię = Margaret| tytuł = Lud| wydawca = Sic!| miejsce = Warszawa| rok = 2008| strony = 129}}</ref>.
 
W [[Demokracja|demokracji]] wymaga się, aby suwerenność ludu była sprawowana bezpośrednio, bądź przez wybieranych okresowo reprezentantów:
* [[demokracja bezpośrednia]] to przykład suwerenności ludu sprawowanej bezpośrednio
* [[demokracja pośrednia]] (przedstawicielska) to przykład suwerenności ludu sprawowanej pośrednio (przez przedstawicieli).
 
Formą sprawowania suwerenności ludu jest np. [[weto ludowe]].
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Demokracja bezpośrednia]]

Wersja z 20:12, 26 wrz 2021

Suwerenność ludu lub suwerenność narodu – doktryna, zgodnie z którą lud, rozumiany jako polityczna wspólnota obywateli (obywatelstwo), jest suwerenem w państwie i od niego wywodzi się legitymizacja władzy. Zasada suwerenności ludu jest jedną z podstawowych zasad ustroju demokratycznego.

Doktryna suwerenności ludu ukształtowała się w opozycji do idei legitymistycznych wywodzących władzę od Boga (boskie prawo królów). Spór o uzasadnienie i pochodzenie władzy był jedną z zasadniczych kwestii europejskiej, nowożytnej filozofii politycznej.

Sposób sprawowania suwerenności przez lud jest przedmiotem sporu teoretyków i filozofów politycznych.

Przyjęcie zasady suwerenności ludu niekoniecznie musi się też wiązać z demokratyzacją. Thomas Hobbes wskazywał, że chociaż władza wywodzi się od ludu, to zawsze musi być sprawowana przez reprezentantów. Reprezentowane jednostki nie mają wpływu na politykę i poza skrajnymi przypadkami nie mogą się jej sprzeciwiać. Ta idea absolutnej reprezentacji mogła więc stanowić podstawę legitymizacji monarchii czy władzy autorytarnej<ref>Szablon:Cytuj książkę</ref>.

W demokracji wymaga się, aby suwerenność ludu była sprawowana bezpośrednio, bądź przez wybieranych okresowo reprezentantów:

Formą sprawowania suwerenności ludu jest np. weto ludowe.

Przypisy

Szablon:Przypisy

Szablon:Kontrola autorytatywna